Thơ Phạm Ngọc Lư

[sheen]

Bâng Khuâng Mùa Rụng

Gói bằng màu đỏ lá phong
Gởi về tôi một sắc lòng còn tươi
Vô tình gói cả mùa rơi
Mang mang phong vị phương trời tri âm

Bồi hồi khói quyện "đan tâm"
Có ai vừa thả hương trầm vào thơ?
Mà thao thức nhúm tàn tro
Mà nghe mực nghẹn bút khô thở dài!

Mơ màng đang chạm tay ai
Bâng khuâng mùa rụng... nhặt vài lá phong
Gói giùm tôi một nỗi lòng
Thả vào mây trắng bềnh bồng chiều thu...


Biên cương hành

Biên cương biên cương chào biên cương
Chào núi cao rừng thẳm nhiễu nhương
Máu đã nuôi rừng xanh xanh ngắt
Núi chập chùng như dãy mồ chôn
Gớm, gió Lào tanh mùi đất chết
Thổi lấp rừng già bạt núi non
Mùa khô tới theo chân thù địch
Ta về theo cho rậm chiến trường
Chiến trường ném binh như vãi đậu
Đoàn quân ma bay khắp bốn phương
Lớp lớp chồm lên đè bẹp núi
Núi mang cao điểm ngút oan hờn
Đá mang dáng dấp hình chinh phụ
Trơ vơ chóp núi đứng bồng con
Khu chiến ngày tràn lan lửa dậy
Đá Vọng Phu mọc khắp biên cương
Biên cương biên cương đi biền biệt
Chưa hết thanh xuân đã cùng đường
Trông núi có khi lầm bóng vợ
Ôm đá mà mơ chuyện yêu đương
Thôi em, sá chi ta mà đợi
Sá chi hạt cát giữa sa trường
Sa trường anh hùng còn vùi dập
Há rằng ta biết hẹn gì hơn?

Đây biên cương, ghê thay biên cương!
Núi tiếp rừng, rừng tiếp khe truông
Hãi hùng chưa trời hoang mây rậm
Mùa mưa về báo hiệu tai ương
Quân len lỏi dưới tàn lá dữ
Lá xôn xao xanh mặt hoảng hồn
Sát khi đằng đằng rừng dựng tóc
Ma thiêng còn ngán lũ cô hồn
Cô hồn một lũ nơi quan tái
Có khi đã hoá thành thú muông
Cô hồn một lũ nơi đất trích
Vỗ đá mà ca ngông hát cuồng
Chém cây cho đỡ thèm giết chóc
Đỡ thèm môi mắt gái buôn hương

Đây biên cương, ghê thay biên cương!
Tử khí bốc lên dày như sương
Đá chảy mồ hôi rừng ứa máu
Rừng núi ơi ta đến chia buồn
Buồn quá giả làm con vượn hú
Nào ngờ ta con thú bị thương
Chiều hôm bắc tay làm loa gọi
Gọi ai nơi viễn xứ tha phương?
Gọi ai giữa sơn cùng thuỷ tận?
Ai người thiên cổ tiếc máu xương?
Em đâu, quê nhà chong mắt đợi
Hồn theo mây trắng ra biên cương
Thôi em, yêu chi ta thêm tội
Vô duyên xui rơi lược vỡ gương
Ngày về không hẹn ngày hôn lễ
Hoặc ngày ta nhắm mắt tay buông
Thôi em, chớ liều thân cô phụ
Chiến trường nay lắm nỗi đoạn trường
Nơi nơi lạnh trăm dòng sông Dịch
Kinh Kha đời nay cả vạn muôn
Há một mình ta xuôi biên tái
“Nhất khứ bất phục phản” là thường!

Thôi em, còn chi ta mà đợi
Ngày về: thân cạn máu khô xương
Ngày về: hôn lễ hay tang lễ
Hề chi! buổi chinh chiến tang thương
Hề chi! kiếp cây rừng đá núi
Nghìn năm hồn quanh quẩn biên cương.

5-1972


Biệt cố nhân

Người cũ ba năm lòng ẩm mốc
Tình cũ mười năm như nhang thơm
Chôn đoá hoa ngàn năm không mộ
Không ngờ không táng một làn hương

Nghi ngút khói, rơi rơi tàn mộng
Nghìn đêm người cũ đốt tình xưa
Nát mùi hương từ đêm thu rụng
Đau cánh phù hoa nở trái mùa

Rêu vẫn đơm hoa trên bia mộ
Không thuyền quyên dưới mộ phong vân
Người cũ thắp bài thơ tình cũ
Bái biệt nghìn thu không cố nhân!

[sheen]

Cảm ngộ

Hoa rụng vô tình nghiêng chén rượu
Xuân tàn bất chợt trắng bài thơ
Tóc nhuộm khói chiều thù mây bạc
Ai lau nhan sắc để gương mờ?

Hoa nở bao giờ? Chiều nay rụng!
Xuân đến bao giờ? Sáng nay đi
Chén rượu thuyền quyên cầm tôi lại
Thoáng hương xưa bối rối xuân thì

Cứ tưởng gặp nhau trong vạn cổ
Ngỡ ngàng em: thục nữ Kinh thi
Ngỡ ngàng tôi: nho phong hàn sĩ
Rượu hồng đào nặng chén tương tri

Cứ tưởng giang đầu giao giang vĩ
Sông Tương cạn đáy hết đôi bờ
Sao tôi ngơ ngác, hoài Tương thuỷ
Giọt rượu tương phùng chết đuối thơ!

Đâu biết xuân già hoa khai muộn
Vô tình tôi mọc trái tim non
Em ngó lại rơi màu tóc biếc
Chén rượu tan tành vỡ khói sương...


Chỉ Còn Đan Tâm

(Gửi nàng Thơ và tình Thơ)

Xưa ta cầm tuổi hai mươi
Vay em nhan sắc về nuôi tâm hồn
Nuôi bao mộng mị vàng son
Một đêm trắng mộng... chỉ còn đan tâm!

Kể từ bén tiếng tri âm
Nợ tình lẽo đẽo bao năm dày vò
Đời cùn, chí cạn, lòng khô
Hồn ta xanh một nấm mồ tịch liêu!

Mười lăm năm nát thân Kiều
Còn thân ta nát bao nhiêu năm rồi?
Đoạn trường tuế nguyệt gấp đôi
Từ đêm trắng mộng, vốn lời trắng tay!

Vật vờ hồn khói xác mây
Thoát đêm mộng dữ gặp ngày hỗn mang
Đi trong địa ngục huy hoàng
Gặp em trước cổng thiên đàng xác xơ

Ôm nhau đồng thiếp bóng trưa
Buông nhau rơi xuống chiều mưa mịt mùng
Dìu qua bến sắc bờ không
Chơi vơi ngã xuống muôn trùng phù vân

Bất ngờ tái ngộ thanh xuân
Cầm tay nhan sắc... rưng rưng cúi đầu
Ôm ta... ôm nỗi buồn đau
Vòng tay nghiệp dĩ siết nhau đứt lìa!

chong đèn thức với mưa khuya
Hồn thơ xác chữ đầm đìa mưa xanh
Mộng con, mộng lớn tan tành
Chỉ còn bút mực đan thanh tươi màu

Bao nhiêu năm nợ nần nhau
Tình ta trăm bể ngàn dâu héo mòn
Trao em một tấc lòng son
Mai kia bia mộ tâm hồn... đề thơ...


Cố lý hành

Chiều chết đuối trên sông ngờm ngợp
Nước đua chen đớp bọt nắng tàn
Đò qua sông đìu hiu bến đợi
Buồn rút lên bờ cây khai quang
Mây đổ xù lông như chó ốm
Trời bôi nhoè mặt ngóng đêm sang
Thôn ổ tiêu sơ gầy khói bếp
Đồng không mốc thếch lạnh tro tàn

Có biết ta về không cố lý?

Mười năm chưa lạ mặt xóm làng
Sao phên giậu nghiêng đầu câm nín
Rơm rạ làm thinh chẳng hỏi han
Cổng khép rào vây vườn cỏ dại
Tường xiêu mái rách bóng nhà hoang
Ngõ vắng bàn chân như hụt đất
Tre già đang kể chuyện chôn măng
Nương rẫy đang phơi lòng dâu bể
Nói làm sao hết nỗi bàng hoàng?
Khóc làm sao vừa lòng cố lý?
Phải đây là cố lý ta chăng?

Đâu bóng mẹ già sau khung cửa
Và những người em mặt trái soan
Đâu bóng chị hiền như hoa cỏ
Bên luống cà xanh liếp cải vàng!

Đất đá thở ra mùi u uất
Bốn bề hun hút rợn màu tang
Ai chết quanh đây mà cú rúc
Mà cơn gió lạnh réo hồn oan
Ai trong muôn dặm không về nữa
Cố lý mười năm mộng bẽ bàng
Cố lý mười năm ngày trở lại
Như ngày Lưu Nguyễn xuống trần gian!

1972


Cuốc đất mà chơi

Tặng Lê Văn Trung & Hạ Đình Thao

Giao vườn nộp ruộng lìa quê
Ra đi như thể trời thuê đi đày
Thân không dung nổi đất này
Lan man chi chuyện khói mây phương trời
Mấy năm đời đổi - đổi đời
Râu cùn mày cụt tả tơi chí tàn
Thú cầm biết giữ ổ hang
Cớ sao ta phải bỏ làng mất quê?
Bao năm bấm bụng không về
Vườn xưa ruộng cũ cứ nghe mọc nhà
Người xưa “thiên hạ vi gi”
Nay thiên hạ bỏ mặc ta lưu đày
Ngâm câu vận khứ... thời lai...
Nghe đau lưỡi chuốc đang mài mồ hôi
Quê người cuốc đất mà chơi
Cơ hồ đang cuốc ruộng trời trồng mây!

[sheen]

Dùng dằng nước mây

Tặng Văn Công Hoàng

Năm xưa vườn Thuý đang xanh
Rượu đào pha tiếng đàn tranh thêm hồng
Pha thêm tiếng nhị não nùng
Một trời xuân nguyệt thanh phong ngà ngà

Không về Nam Phước thu qua
Để Thu Bồn chở trăng ra viễn trùng
Lại về cuối tiết trọng đông
Duy Xuyên mỹ tửu ấm lòng cố nhân

Ngồi nghe lưu thuỷ hành vân
Mây trôi nước chảy... bâng khuâng nhớ nhà
Nghiêng tai: thập lục ngân nga
Ngẩng đầu đụng tiếng tì bà oán, thương

Rơi theo từng giọt đàn buồn
Lòng như thấm lệ Tầm Dương u sầu
Ngỡ mình Tư Mã Giang Châu
Rưng rưng cảm xúc cúi đầu thẩm âm
Chơi vơi cung bổng bậc trầm
Hồn xao xuyến với nguyệt cầm nhớ trăng

Ngỡ hồn trôi giữa ngàn năm
Luyến lưu thanh điệu dùng dằng nước mây
Xin mời kim cổ so dây
Tri âm mượn khúc thơ này... hoà âm

[sheen]

Đất trích

Mươi lít gạo trộn vài cân muối
Nấu với tình em ăn vẫn ngon
Tình em nước sông Ba đầy bát
Đời ta như nồi trống niêu trơn

Bốn phía rừng xanh mầu nước độc
Đông tây nam bắc núi chận đường
Một lũng đất bằng khu chén nhỏ
Trói chân ta vào chân Trường Sơn

Bó đời ta nửa manh chiếu rách
Đêm nằm mộng lớn nuốt mộng con
Chiêm bao cứ thấy mình mọc cánh
Bay với chim trời ra cố hương

Canh khuya cọp gầm vang núi Lá
Giật mình tưởng ai gọi đầu non
Nằm chi đây, thân tàn đất trích
Chờ ai đây, đói lã chết mòn

Mươi nắm gạo trộn vài vốc muối
Đeo lên vai nặng nghĩa đầy ơn
Mai ta bỏ thân ngoài sạn đạo
Xin tình em một mảnh đất chôn

Củng Sơn, 1971


Đề thơ trước mộ thanh xuân

Có người bảo ta ngu
Không thèm ăn thóc nhà Chu
Bỏ về quê ăn cỏ
Có kẻ khoái ta ương gàn càn rỡ
Dám chê rượu nhà Tần
Thứ rượu cung đình của phường hiển vinh quý tộc
Tuổi mới ba mươi
Có ai ngờ ta uống hèn nuốt nhục
Lấy giẻ rách che tai
Cắm chông gai rào miệng
Nhặt nhạnh gia tư ít đồ tế nhuyễn
Trèo lên xe trâu
Lui về quê kiểng
Mài răng gặm nhấm cái thanh bần

Lượm lặt nứa tre che căn lều nhỏ
Phên cửa phong phanh suốt ngày no gió
Người quen tâng bốc gọi mao lư
Kẻ nôm na kêu đích danh nhà cỏ
Chẳng hay ho gì cỏ với mao
Thời bất lợi voi đành làm chó
Phong tống thời lai giun đất hoá rồng
Góp nhặt chợ trời đầy hai túi chữ
Túi đựng thánh hiền kê đầu giường ngủ
Túi đựng tầm phào
Lộn tùng phèo phàm phu tục tử
Thoải mái gác chân
Lựa trong gia tài một mớ phong vân
Đem ra chợ chiều rêu rao thanh sắc
Tội cô láng giềng thật thà nháy mắt
Khổ chị goá chồng mời mọc môn khoai

Tìm trong gia phong mấy lời răn dạy
Hiểu đâu nhất thời
Đâu là vạn đại
Than ôi!

Cái khôn mới hôm qua
Hôm nay bỗng trở thành cái dại
Quay lưng với đời ư?

Dòng đời cuồn cuộn
Biển đời lợn cợn
Bảy đục ba trong
Quay mặt với người ư?

Mặt người sắc nhọn
Biển người sao mà ghê rợn
Đua chen hôi lợi bòn danh

Đâu dám ví mình với Đào Uyên Minh
Tụng Quy khứ lai từ
Cứ ngỡ chính mình đang u hoài cảm thán
Ngộ dĩ vãng chi bất khả gián
Tri lai dã chi khả truy
Hề! Mời quá khứ nâng ly
Hề! Mời vị lai so đũa
Ta như kẻ lỡ thời
Giỏi giang gì mà tri với ngộ
Chỉ biết hôm nay giày rơm áo cỏ
Vinh danh quân tử cố cùng!

*

Ba mươi năm bổng bồng bông...
Ngơ ngác quay về gia hương cố thổ
Lá tre lợp dày mái cỏ
Bão giông quằn quại mao lư
Bao nhiêu năm ta vẫn còn ngu
Sáu mươi tuổi chắc gì không càn rỡ
Dẫu đọc hết một trăm bồ chữ
Vẫn thua đau một đứa lòn trôn
Đứng giữa chợ chiều sao nhớ chị khoai môn
Bỗng thương năm xưa cô láng giềng thuần phác
Lướt thướt mây trôi
Dập dờn tóc bạc
Một mình ta!
Như bóng ma nhô lên từ đêm thiên cổ
Một mình ta lơ ngơ chôn nỗi niềm ly gia biệt thổ
Nền nhà xưa mọc lên nấm mộ
Chữ đề bia tức tưởi tím bầm:

               Ghê thay! Thiên địa phong trần
               Nơi đây... yểu mệnh thanh-xuân-một-người!


Đêm nước lũ

Điên tiết đất trời mưa mưa mưa
Sông nghênh ngang nước nhảy lên bờ
Đêm ngồi canh nước chun qua cửa
Sờ soạng chân giường coi ướt khô
Ngó trước nhìn sau nghe động tĩnh
Lửa đèn run, bóng nước thập thò
Mưa xóc ngang hông nhà thót bụng
Nhổm người quýnh quáng giả vờ ho
Bất thần ngứa miệng ho sù sụ
Liếp cửa rêm mình cọt kẹt kêu
Gió tru tréo như bầy ma đói
Mưa vỡ mồ ác quỷ hò reo
Đêm chìm lĩm đen ngòm địa ngục
Bỗng thấy đời ta nổi lều bều
Giữa trùng trùng âm binh thuỷ tặc
Đôi mắt nào ướt sũng nhìn theo...

Quê làng, 10-1977

[sheen]

Hải Vân

Uy nghi Hải Vân!
Cõng đá đeo rừng vút lên muôn trượng
Bạt gió đè mây ngất ngưỡng
Nguy nga đệ nhất hùng sơn

Ngạo nghễ Hải Vân!
Chót vót tầng tầng sánh vai trùng điệp
Núi đứng ngang trời lẫm liệt
Xuân thu tề tựu mây chầu
Sá gì dâu bể bể dâu
Núi vẫn trơ gan đạp ngang biển cả
Bắt sóng rửa bàn chân chai đá
Dựng chơi một dãy trường thành
Chặn đường thiên lý
Khiếp vía lữ hành
Trăm ngựa chồn chân
Ngàn xe thở dốc
Hun hút rừng sâu cây xanh mặt
Cheo leo lưng núi đá rùng mình
Đèo cao lơ lửng
Trời biển chênh vênh

Kỳ vĩ Hải Vân!
Chớn chở chập chùng
Oai nghiêm sừng sững
Ngươi mượn biển Đông ngắm hình soi bóng
Hiên ngang toan mở lối lên trời
Vẽ gió vờn mây hí lộng
Đổi thay sắc diện liên hồi
Lúc bí ẩn thâm nghiêm
Khi im lìm kỳ ảo
Ngươi uốn mình chơi vơi thượng đạo
Cong lưng thắt ruột đường đèo
Xẻ vực sâu thăm thẳm
Dựng vách đá hiểm nghèo
Trông lên chất ngất
Ngó xuống mịt mùng
Biển trời ngờm ngợp thinh không
Nhớ ra hình hài cát bụi
Thanh trọc bao phen chìm nổi
Phế hưng mấy cuộc tồn vong...
Ôi... Hải Vân, Hải Vân!
Hẻm núi hốc rừng ngàn xưa hung bạo
Chiều nay lau lách đìu hiu
Ai người khai sơn phá thạch?
Xả thân chém đá mở đèo
Xưa đồn ải nào ai trấn thủ?
Nay đầu ghềnh khắc khoải chim kêu
Mơ hồ bóng người lính thú
Tạc vào gạch đá hình rêu
Giăng giăng quan ải mây hoài cổ
Bàng bạc sơn đầu khói đăm chiêu
Mây trắng mênh mang
Biển trời vòi või
Nhân thế về đâu chập chờn sáng tối
Hồn xưa phương nào ấm lạnh u minh?

Quạnh quẽ Hải Vân!
Đâu dấu chân người ngàn năm trước
Núi trông mây, mây ngó núi u hoài
Đèo cao co thắt từng khúc ruột
Thiên cổ qua về... ai nhớ ai?


Hoàng hôn

Người đi neo bóng bên bờ
Có sông thêm tội nước chờ thuyền lui
Nước đau từng sợi ngậm ngùi
Cuốn tình tôi chiếc lá vùi đáy sông
Người đi hồn chẳng đi cùng
Khói sương chẳng đậu, đèo bòng chi tôi
Tà dương như thể trêu ngươi
Chờ chi... chưa rụng chưa trôi chưa chìm
Người đi! Con nước đứng tim!
Chết tôi chiếc bóng ngồi im bên bờ...


Huế ngày về

Ngày về - về Huế - Huế xưa
Về em xuân muộn anh vừa chớm thu

Đưa nhau ra bến sa mù
Lơ ngơ kỷ niệm chần chừ bước theo
Lòng em đẩy nhẹ mái chèo
Trôi đi... trôi với bọt bèo lòng anh
Đưa nhau qua mấy cửa thành
Màu rêu bất tuyệt còn xanh não nùng
Xưa chờ em cửa Chính Đông
Anh in vào đá nỗi lòng héo hon
Xưa tìm em cửa Hiển Nhơn
Đá câm gạch lạnh rêu mòn dấu tay...

Sao lòng nghèn nghẹn nước mây
Trôi đi... trôi với tháng ngày mù sương
Đưa nhau qua những con đường
Thâm u lá rụng cuối vườn tịch liêu
Xưa em guốc mộc khua chiều
Giấu trong tà áo ít nhiều vu vơ
Anh qua cửa Phủ đứng chờ
Chiều em về muộn rêu mờ dấu chân...

Sao lòng gợn sóng bâng khuâng
Mây trôi nước lại ngập ngừng chưa trôi
Trôi đi... bèo bọt một thời
Mái chèo tâm sự rã rời lòng nhau
Đưa anh lên ngọn giang đầu
Chia ly ngày ấy rầu rầu Huế mưa
Sông Hương no nước căng bờ
Tim anh cuồn cuộn... lững lờ tình em
Tình ơi không nặng sao chìm
Trăm năm rười rượi nằm im đáy lòng...

Rồi thôi, gió bụi mịt mùng
Cuốn em ra khỏi khuê phòng đài trang
Rồi thôi, nước mắt lỡ làng
Vùi trong vạt áo vô vàn tiếc thương!

Ngày về lặng khói im sương
Về trong Huế mới buồn buồn Huế xưa
Về em ngấn lệ chưa mờ
Về anh tay lạnh thẫn thờ nâng tay
Nhìn nhau lòng nghẹn nước mây
Hồng nhan em cạn anh đầy đa truân
Lòng như gợn sóng bâng khuâng
Chuyến đò dĩ vãng tần ngần đang trôi
Trôi vô lòng Huế... Huế ơi!

[sheen]

Lập Thu

(Tặng Ngô Kim Chi)

Gió lập thu thổi ướt lòng
Áo tà em mỏng phập phồng nao nao
Ngàn cây ngây gió xôn xao
Và mây về tự hôm nào đang trôi

Thổi về một chút thu thôi
Mà hiu quạnh thấu đất trời tịch không
Mình em khép nép qua sông
Dài tay kéo sợi che lòng bâng quơ

Sau tà khói mỏng phất phơ
Màu thu như nhuộm hai bờ Vân giang
Lòng em như lá mơn man:
Nửa xuân xanh biếc, nửa vàng theo thu.

[sheen]

Năm mươi năm!

Nửa thế kỷ là bao lâu?
Đếm đi đếm lại tê đầu ngón tay
Thẫn thờ đếm gió đếm mây
Hồ nghi buổi tái ngộ nầy thực hư?
Niệm hoài tuế nguyệt du du
Để hai màu tóc cọng trừ thời gian …

Ngồi quanh Một-Thuở-Dung-Nhan
Tóc xưa ẩn mật hàng hàng cổ thi
Ngồi gần Một-Thuở-Dung-Nghi
Xưa ai vọng tưởng, nhu mì đề thơ
(Những câu tứ tuyệt khù khờ
Biết sông Bến Ngự bây giờ còn lưu?)

Ngồi im man mác với chiều
Trong vườn ký ức hoa rêu nở thầm
Màu hoa trên mái Di Luân?
Màu rêu non trước mộ phần bút nghiên?
Ngũ thập niên!
Xiết bao thương hải tang điền!
Hồn nho sinh chữ thánh hiền còn thơm…


Ngập ngừng trông núi

Ở lâu bên núi Sơn Trà
Trầm ngâm núi, lững lờ ta, u trầm
Bấm tay Tuất Hợi Tý... Dần
Năm năm ngồi ngắm phong vân khứ hồi
Nhiều khi thấm gió ngàn khơi
Tung hồn lên núi rong chơi tha hồ
Đôi khi nhìn sóng lô nhô
Lòng đang quang tạnh bất ngờ nổi mây
Đôi khi rót chén rượu đầy
Ngập ngừng trông núi... ô hay núi nhìn

Năm năm ba nổi bảy chìm
Ta mơ làm núi đứng im yên hàn
Trầm ngâm, vòi või, hiên ngang
Núi ơi! hồn núi miên man nghĩ gì?


Ngày xưa an cựu

Mười năm biền biệt cách sông
Chút tình nắng - đục - mưa - trong cũ càng
Mười năm ngậm đá câm vàng
Chút tình cố cựu cứ han gỉ dần

Không về nữa một cố nhân
Không còn nữa một thanh xuân nồng nàn
Tội bài thơ viết dở dang
Bởi con sông hẹp bắt ngang lắm cầu

Mười năm vòi või trông nhau
Nhìn mưa ngó nắng nhớ màu đục trong
Hẹn về mang guốc ra sông
Hẹn về mang nón chao lòng nước xưa
Hẹn về viết tiếp bài thơ
ẩn mùi hoa sứ ỡm ờ... nào hay

Từng năm phai tháng nhạt ngày
Trông về... ràn rụa bóng mây bên đèo
Trông về... nắng hắt mưa hiu
Mắt ai thăm thẳm... đáy chiều xa xưa...


Người Trăm Năm Trước

Người trăm năm trước về chơi?
Y thường vẫn đẹp, mắt môi đang nồng...

Gặp nhau đêm hội Phù dung
Nhận ra thanh khí tương đồng, kết giao
Biết ta thua trận Ba Đào
Thiên Thư vạn quyển trôi vào hư vô
Biết người hồn mỏng như tơ
Căng ra mà nối hai bờ Âm Dương
Tỉnh người lệ kết tình sương
Mà nay ẩn một trùng dương sóng cồn
Ta thì chất ngất cô đơn
Giương lòng khinh bạc che hồn đan thanh
Bách niên chi kế bất thành
Uổng hồng môi nọ, tiếc xanh mắt này!

Thôi thì ngẫu hợp đêm nay
Trăm năm vẫn ngọt vòng tay nõn nà
Lìa nhau, người bỗng khóc ta:
Hồng nhan đang mặn… tài hoa phai rồi!

Giật mình... gió hú ma trơi
Dưới cồn sương lạnh trên đồi trăng khô
Nhìn nhau... bối rối sững sờ:
Người trăm năm trước... không ngờ: hồn ta!


Nhớ làng

Dài đêm rả rích mưa suông
Bỗng đâu dăm tiếng ễnh ương dội về...

Làng quê? Phải tiếng làng quê
Ao khô hồ cạn não nề kêu mưa
Làng xưa? Ôi tiếng làng xưa!
Tiếng trong tiếng đục mấy mùa nước nôi
Lòng tôi? Bao tiếng lòng tôi!
Tiếng câm tiếng nghẹn một thời tang thương

Mấy mươi năm ở phố phường
Đêm nay nghe tiếng ễnh ương nhớ nhà
Nhớ làng vời vợi xót xa
Nhớ quê muôn dặm chắc là đang mưa
Thấm lòng bùn đọng nước chua
Ẽnh ương đâu biết... tôi vừa bật kêu


Nhớ Trầm

Lòng ấp ủ một làn hương
Từng đêm âm ỉ lịm buồn lửa tro
Từng đêm le lói, cơ hồ...
Người về thắp mộng đốt lò chiêm bao

Cháy lòng từng ngọn khát khao
Từng canh hoài tưởng cồn cào tro than
Cứ nghi ngút khói mơ màng
Sao người tắc mộng khép làn hương đau!
Đắng lòng ngậm biển nuốt dâu
Treo chân địa võng gối đầu thiên la
Đất - trời - im - lặng trêu ta
Mùi hương ấp ủ... chỉ là hương câm!


Niệm Đặng Dung

Mài gươm!
       Gươm khuyết bao giờ?
Cắm chuôi gươm gỉ trước mồ trượng phu
Cảm hoài khí tiết thiên thu
Ngâm câu thế sự du du... lệ nhoà
Lão hà! Ôi... nại lão hà!
Mày râu vô mệnh hoá ra tầm thường
Cúi đầu trả lại chuôi gươm
Trăng tà đá khuyết mài suông nỗi lòng!

[sheen]

Phù dung

Phải em là khách chiêm bao?
Từ đêm thiên cổ lạc vào đêm nay
Xiêm vàng áo giấy lay bay
Mơn man nét khói đường mây đa tình

Em từ quê quán Vô Minh
Thoát thai cát bụi tái sinh đào hồng
Khuya nay mở quán Phù Dung
Mời ta khai vị sắc lòng phấn hương

Đêm xưa tao ngộ Tầm Dương
Nhận ra dòng dõi đoạn trường với nhau
Khóc cười chung một bể dâu
Tài hoa đồng hội khổ đau đồng thuyền
Phong trần xé áo rách xiêm
Ba đào đắm mộng truân chuyên hớp hồn
Ta chơi vơi giữa sinh tồn
Em chưa thoát nợ phấn son kiếp nào
Đêm nay rượu gởi tình trao
Đề thơ lên cửa chiêm bao, chạnh lòng...

Lạnh dần một quán hư không
Khép dần một đoá phù dung vô hình
Em chìm xuống đáy Vô Minh
Bỏ ta trên bến nhân sinh bàng hoàng
Sương rơi, đêm cạn, quán tàn
Cô đơn vòi või trần gian ta ngồi
Chung quanh vẫn vậy: cuộc đời!


Quá giang tự vịnh

Sông Hàn, mệt lắm, sông Hàn!
Mai qua chiều lại trưa sang tối về
Đời mòn lăn chậm bánh xe
Áo cơm bải hoải nặng nề lăn theo
Dài chi nhịp nhịp giang kiều
Tha hồ gió ngạo mưa kiêu rách lòng
Đành như hàn sĩ qua sông
Đành như khuê nữ chậm chồng quá giang
Trông ra trời nước mơ màng
Giật mình trẩy khúc gian nan qua cầu
Đoạn trường lăn bánh xe đau
Sông Hàn lạnh sông Hàn sâu... im lìm
Sông nào nước xoáy trong tim?


Rụng Tim Người

Uổng tình tôi một hòn đá vụn
Rớt vô tình xuống đáy sông tan
Cuốn theo tiếng hú hồn lẩy bẩy
Bay trên dòng nước siết mang mang
......

Người đến chi rét mầu nắng quái
Chốc nữa về đau ngọn mưa điên
Gớm chưa! mây một trời tan tác
Tôi một mình quấn quýt oan khiên

Bỗng ngó lại đời rung cánh đập
Nát lòng chưa ngàn giọt mưa xuyên
Nằm giả chết xuôi thân lá úa
Lá rụng thầm... cũng đủ vỡ tim

1970


Sóng vỗ

từ khi mưa nắng đổi thay
đất trời dị biệt gió mây bất đồng
người bờ Tây - ta bờ đông
ngồi nghe sóng vỗ bạc lòng ngày đêm
giờ này phương ấy nắng lên
ở đây ta đốt ngọn đèn soi ta
giờ này phương ấy nắng tà
ở đây thao thức tiếng gà tàn canh
nằm mơ biển ngọt dỗ dành
tỉnh ra tâm sự kết thành muối khô
từ khi Tý Ngọ khác giờ
đêm không đồng mộng đành mơ... mộng ngày
lòng ta uống gió mà say
tan ra cồn khói đảo mây chập chờn
biển sâu? ly biệt sâu hơn
muôn đời sóng vỗ mỏi mòn bến không
mỏi mòn tiếng sóng nghe chung
bờ Tây tóc rụng... bờ Đông bạc đầu!

[sheen]

Thất

Mừng Tái - ông thất mã
Buồn Tái - nữ thất tình
Tái tê chiều thất vận
Nghĩ đất trời ... thất kinh!


Thâu đêm trằn trọc nghe mưa

Chưa mùa mưa trời bỗng mưa mau
Mái nghiêng gác lệch mưa rêm đầu
Nghe lòng chăn chiếu ê chề quá
Hơi hướm giang hồ chẳng ấm nhau
Cứ gom tâm sự nằm nhai lại
Tâm sự một đời hôi bể dâu
Năm năm mười năm không là mấy
Góp lại không đầy một đêm thâu
Đêm thâu nghe mưa rơi trằn trọc
Đời mòn chí mỏi biết về đâu?
Bao khách xa nhà trong thiên hạ
Đêm mưa thanh khí chẳng tương cầu
Cứ nghe mưa héo mòn trời đất
Tê buốt lòng ngàn mũi kim khâu
Chưa mùa mưa sao mưa rười rượi
Không chừng trời ốm khiến mưa đau
Chiếu chăn meo mốc chua mùi mộng
Mộng sớm mộng khuya chóng bạc màu
Nhốn nháo sinh linh thời nhiễu loạn
Lều bều thân thế lộn vàng thau
Năm nổi tháng chìm ngày mắc cạn
Đêm mưa lòng nghẽn nước đục ngầu
Nằm suông thức trắng nghe mưa giọt
Sáng dậy ngu ngơ: tóc bạc đầu!

1973


Thu ẩm hoàng hoa

Mỹ tửu hề!
            như hồng nhan
Uống thôi, chốc nữa đêm tàn rượu chua
Uống đi, thu đã cuối mùa
Ngoài hiên gióng giả tiếng mưa xót lòng

Trải manh chiếu cũ nằm chung
Dễ chi thu dạ tương phùng tao nhân
Ba mươi năm giỡn phong trần
Đêm nay nằm khểnh thẳng lưng cười khà
Cảm hoài nâng chén hoàng hoa
Chao ơi... màu rượu có pha sắc lòng!


Thu niệm

Chở về thiên vạn trùng vân
Tàn thu nặng trĩu níu lưng trời còng
Thổi về mươi ngọn bắc phong
Hà nhân cố xứ ngọn lòng nào lay?

Một trời mây điệp trùng mây
Một tôi cô quạnh ngất ngây thu tàn
Rụng lòng lá lá chiều hoang
Cố nhân hà xứ lòng đang rụng cùng?


Thuyền lá

trên sông một lá thuyền thoi
muôn bè ngàn mảng mây trôi đục ngầu
mây  dày
trời nặng
nước sâu
sông dài
… chấp chới về đâu lá thuyền… !

chiều thu bảng lảng giang biên
núi xa đột khởi, lập nghiêm ngó trời
rừng xa, đột ngột, gió rồi
đầy sông rờm rợp lá trôi như thuyền


Thuyền quyên

Gởi NT. Hiệp

Em từ tình sử bước ra
Y trang yểu điệu đôi tà mộng bay...

Chờ nhau gác gió lầu mây
Nghìn đêm giọt nến rơi đầy trang thơ
Nghìn đêm sông lạnh trăng mờ
Trương Chi bạc tóc bên bờ Tương giang!

Chiều nao nhất kiến hồng nhan
Chiều nay xác bướm rơi vàng mộ hoa
Áo xưa mộng mị đôi tà
Thôi đành xếp lại Nam Kha gối đầu
Mơ gì phong các, vân lâu
Mà theo chim mộng tìm nhau cuối trời!

Đêm nay nước chở thuyền trôi
Thuyền quyên em chở tình tôi xuôi dòng?
Ngày mai lặng lẽ hư không
Còn chăng... đôi hạt bụi hồng... thơ bay!


Thuyền quyên tận

Nhìn tờ lịch cũ nao nao
Ngày nầy? tháng nọ? năm nào em đi
Nghìn trùng chôn một biệt ly
Tấc lòng hoài niệm vẫn nghi ngút chờ

Cầm lên tấm ảnh, ngẩn ngơ
Mắt kia môi nọ bây giờ về đâu?

Giờ em đổi sắc thay màu
Khói mây ta mượn cơ cầu hình dung

Mấy năm lòng tưởng yên lòng
Ngờ đâu nấm mộ Đào Hồng còn tươi!

Đêm qua xuống gió đông rồi
Tình em trắng tuyết chôn trời viễn phương
Sóng gào chưa nát trùng dương
Đứt lòng chưa hết đoạn trường câu thơ

Tình ơi! oan uổng trăm tờ
Cháy đi... cháy đến bao giờ tịch không
Cuốn theo má phấn môi hồng
Tàn rơi tro rụng muôn trùng... đành thôi!


Tiếng ngô đồng

Ngô đồng rụng lá phương nao?
Mà trang thơ cổ xạc xào lá rơi
Vàng thu thấp thoáng phương trời
Lá khô thao thức cùng tôi phương nầy
Bóng thơ hình chữ lay bay
Ấy ai thiên cổ đêm nay xao lòng?
Tiếng ngô đồng...
                      tiếng ngô đồng
Tiếng ngàn thu trước rơi cùng tiếng thơ
Hồn tôi rụng với thu xưa
Lòng ai phương nọ vàng chưa thu nầy?


Trở Về Phá Tam Giang

Phá Tam Giang, phá Tam Giang
Gió hiu hiu sóng gợn mơ màng
Trời vẫn xanh màu xanh cố cựu
Mây trầm ngâm, khói nước miên man

Mười năm dong ruổi mòn đất khách
Về cố hương chiều xế bóng tàn
Bỏ nón, tháo giầy, xăn tay áo
Rửa phong trần thẹn với Tam Giang

Kè đá rêu xưa ngâm bến cũ
Còn người đi người đợi đò ngang
Còn xóm chài lưa thưa mành lưới
Còn nhấp nhô thuyền thúng thuyền nan

Không còn người chèo đò năm xưa tóc bạc
Cô lái đò chiều nay trán nhăn
Trừng mắt nhìn ta trách móc
"mười mấy năm chú mới về làng"

Mười mấy năm? Phải rồi, ta quên mất
Cái thuở áo cơm trở mặt phủ phàng
Điêu đứng năm Mùi ra đi năm Tuất
Ra đi mưu cầu y thực
Trở về nặng trĩu gian nan

Nhớ buổi ra đi thân tình đưa tiễn
Vợ xếp trang thơ chị gói khúc đàn
Đệ tử mươi người tung hô dâng rượu
Thôn nữ vài em gởi gắm gió trăng
Mẹ tóc trắng nhìn theo lặng lẽ
Con tóc xanh hai đứa dùng dằng
Ta mím môi, chỉ Tam Giang thề hẹn
Không là Tương Như mà khí khái dâng tràn
Bước xuống thuyền nhìn trời cao dõng dạc
Gõ mạn thuyền ngâm khúc "Hành Phương Nam"

Hành phương Nam, hành phương Nam
Mười mấy năm tấm cám, thau vàng
Thấp cao danh lợi
Chí khí dở dang
Tơi tả bao phen buồn thân thế
Đắng cay mấy bận kiếp hồng nhan
Mưa miền Nam, nắng miền Nam
Trông mây thấp thỏm, nghe gió bàng hoàng
Mười mấy mùa trôi qua không nhớ
Quá đổi mưa đau
Quá nhiều nắng khổ
Lẽ nào Trời bỏ ta chăng?
Đọc thơ Nguyễn Bính chua tâm sự
Đọc lại thơ mình thẹn gió trăng
Chén rượu quê người sao mà bạc
Ân tình đất khách lắm đa đoan
Chiều nay về... bên phá Tam Giang
Phía bờ Đông vẫn xóm vẫn làng
Mười mấy năm còn ai trông ngóng
Mười mấy năm mỏi mòn ước vọng
Mẹ có thương con gió bụi lầm than?
Chị có xót em một đời thất chí?
Em không buồn ta?
Sao lòng ta phai nhạt đá vàng?

Phá Tam Giang, ôi phá Tam Giang!
Gió hiu hiu sóng gợn mơ màng
Nước vẫn mặn mòi, mây quen thuộc
Sao lòng ta sóng gió ly tan
Xin xấu hổ với lời thề ngày trước
"Không công danh bất phục hoàn"

Xin biết ơn cô lái đò nhân hậu
Còn thương ta mời ta quá giang
Thôi rửa hết phong trần nơi bến nước
Để trở về... đứng khóc dưới hương quan!


Tuy Hoà tái ngộ

Tặng Trần Huiền Ân, Võ Tấn Khanh, Mang Viên Long và Nguyễn Lệ Uyên

Vẫn người xưa vẫn trăng nầy
Rượu nguyên tiêu cứ rót đầy thâu đêm
Thâm tình còn mấy anh em
Và người rót rượu tay mềm như trăng
Ba mươi năm... ba mươi năm
Vẫn xanh đôi mắt đăm đăm một thời
Nâng cao bao chén rượu mời
Chén buồn hắt xuống ngàn khơi muôn trùng
Chén vui xin cụng môi hồng
Chén mừng chén tủi tạ lòng Trước Sau
Kể gì sáng bể chiều dâu
Tấc-lòng-thiên-cổ bạc đầu chưa yên
Xưa ta đồng hội hoa niên
Ba mươi năm vẫn đồng thuyền, ô hay!
Vẫn tình xưa vẫn đất nầy
Kể chi vật đổi người thay, thắt lòng

Cụng đầu một chén uống chung
Ba trăm năm nữa tương phùng phương nao?


Tuý hoài

(Gởi Quan San
Gẫm thân ly khách man man túy hoài)

Uống cạn mươi ly
Nhớ quên rồi cũng hết
Trời buổi chiều bỗng dưng mù mịt
Đầu ta như khói bốc miên man
Lòng lênh đênh lạnh buốt sông Hàn

Cơn say nào cao vút Hải Vân
Ta bay vèo... mây gió lâng lâng
Xôn xao trời thu tung tăng hoàng diệp
Mênh mông ngàn thu rụng rời thương tiếc

Ô hô!

Ngươi có – ta không
Ta còn – ngươi mất
Thoắt bóng thoắt hình
Chập chờn hư thực
Chưa say, ném hồ trường qua biển Bắc
Yên ba tan tành im bặt
Hương quan gờn gợn mù tăm
Say rồi, tung chén rượu xuống trời Nam
Trời Nam ào ào mưa ngây ngất
Giang hồ lênh láng sóng lên men
Say rồi,
Nhớ tuổi quên tên
Xót lòng trông cây nhớ cội
Phải ngươi ba chìm bảy nổi
Bắt ta mười kiếp long đong
Mây có – gió không
Tình câm – thơ điếc
Giai nhân còn mà anh hùng hết
Chưa mùa đông sao tóc xanh rơi bạch tuyết
Ngũ thập rồi tay trắng xoá bạch vân
Ô hô!

Thiên địa vô cùng
Uống say mà khóc Đặng Dung - Thuật hoài!

Khóc rồi,
Đập nát cơn say
Hốt nhiên bừng bừng hào khí
Vươn vai nhập thân hào sĩ
Dậm chân nổi gió Đông – Đoài
Cởi chim hồng nhạn mà bay
Theo trăng qua Đằng Vương các
Thâu lại hồ trường nơi biển Bắc
Nhặt lên chén rượu cuối trời Nam
Chơi hết tháng ngày chưa tương đắc
Tung hê cơm áo bất phùng thời

Uống nữa ngươi ơi
Một ngàn ly một lần xin cạn
Ấm lạnh sông Hàn ơi!
Chỉ còn ngươi...
Chỉ còn ngươi soi bóng ta thôi ... 

[sheen]

Về!

Thôi một lần về!
Bóng chiều thiêm thiếp sau xe
Khói mây chở giọt nắng về hoàng hôn
Chở theo màu nước sắc non
Chậm thôi ly biệt nắng còn thiết tha
Đường về lả tả xác hoa
Xe lăn bánh chậm thôi mà xe đau
Niềm vui giục giã đi mau
Nỗi buồn đứng lại cúi đầu không đi
Dùng dằng thêm nặng chia ly
Trăm năm cười khóc lạ gì buồn vui
Về!
Thôi một lần thôi!
Coi như hạt bụi rong chơi lui về ...


Vô thanh

Có tiếng ai kêu tên tôi cuối chân trời tiềm thức?
Như tiếng uyên xưa âm vang trong rừng sâu ký ức
Rơi xuống giữa vườn trăng
Lan toả trong thinh không
Màu tóc xưa huyền hoặc...

Có cánh hoa nào bay ngậm nỗi tàn phai câm nín
Có con bướm đoạn trường kêu không thành tiếng
Lạnh lẽo một màu trăng
Ngan ngát hương sầu đông
Chờ nhau chờ nhau khắc khoải...

Có tiếng lòng tôi giữa ngàn khơi sóng vỗ
Tiếng gió qua thành xưa
Tiếng mưa về mái cũ
Mà không còn không bao giờ còn nữa
Một tiếng hoàng uyên...

Muôn thuở tình ta vô ngôn
Một phút đời em dâu bể
Nỗi buồn rơi...
Không rơi thành giọt lệ
Sao vỡ nát lòng... tiếng khóc vô thanh!


Vô Tình

tặng BT

Em đến, lập đông, chiều nắng ngọt
Tôi về, thời tiết ngỡ nằm mơ
Đa tình cái gió Tuy Hòa mặn
Xao xác lòng nhau gió ỡm ờ

Đắm đuối xanh chiều xanh sóng mắt
Mắt uống hoàng hôn sao tôi say?
Ngông nghênh mua hết Tà Huy quận [*]
Đổi hồng nhan một nét chân mày

Hư ảo mùi hương chiều túy mộng
Tôi chơi vơi quên lửng trần ai
Vô tình con mắt Tuy Hòa nhọn
Cắm xuống hồn thơ... tiếng thở dài!

[*] Tà Huy = Tuy Hòa


Vọng tri âm

Ngọn bút ba mươi năm
Trầm tư u mặc
Văn chương không tri âm
Chữ nghĩa cùn nhan sắc
Muốn học người xưa
Dốc một hồ trường rót về đông tây nam bắc
Đâu giai nhân mà mơ tái đắc
Đâu tâm giao mà trao tình bút mực?
Gieo một nỗi lòng
Bốn biển thinh không
Mây trói chân trời
Gió dằn mặt đất
Mượn đỉnh núi cao trú hồn kiêu bạc
Ấp mộng ba ngàn đêm
Thơ hoá thân hoàng hạc
Vỗ cánh xuống trời Nam
Bay qua Lữ Kiều lâu
Bay về Nguyên Minh các
Ôi, con chim trần ai lưu lạc
Bâng khuâng đậu xuống đất lành!

Ly tán hơn vạn ngày
Mừng một giờ tái đắc
Dâu bể bao nhiêu năm
Vẫn uy nghi những tấm lòng son sắt
Ngọn bút từ nay không cô độc
Văn chương một thuở chung tình

Chiều hôm cố xứ
Lên núi một mình
Đọc lại đan tâm
Nhờ núi ký âm
Trông vời thương hải
Đọc tam-thập-niên-tràng-thiên-trường-đoạn
Rót một hồ trường không bao giờ cạn
Kết tinh từ ân sủng văn chương
Lòng bỗng thơm ngọn gió trầm hương...


Phạm Ngọc Lư